O morsowaniu

Morsowanie to aktywność dla osób, które chcą w naturalny sposób wzmocnić odporność, poprawić krążenie i zadbać o kondycję psychiczną oraz fizyczną. Regularne kąpiele w zimnej wodzie to świetny sposób na zahartowanie organizmu.

Morsowanie to aktywność niemal dla każdego – niezależnie od wieku czy płci. W zimnej wodzie spotykają się zarówno młode osoby, jak i seniorzy, kobiety i mężczyźni. Nie ma tu ograniczeń „formalnych”, a największą rolę odgrywa stan zdrowia i stopniowe przyzwyczajanie organizmu do zimna.

• Wiek: morsować mogą osoby dorosłe, ajak również młodzież i dzieci pod opieką rodziców. W wielu krajach praktykowane jest wspólne morsowanie całych rodzin – ważne, by dzieci zaczynały krótkimi wejściami i zawsze pod kontrolą dorosłych. Górna granica wieku nie istnieje – wielu morsów ma ponad 70 lat i świetnie sobie radzi. Kluczem jest indywidualne podejście i brak przeciwwskazań zdrowotnych.
• Płeć: morsowanie nie różnicuje kobiet i mężczyzn – obie grupy czerpią podobne korzyści. Co więcej, niektóre badania sugerują, że kobiety mogą odczuwać nieco mniejszy dyskomfort podczas wejścia do zimnej wody dzięki naturalnie wyższej ilości tkanki tłuszczowej, która działa jak izolacja.

Jednak zanim zdecydujesz się wejść do lodowatej wody, warto upewnić się, że Twój stan zdrowia pozwala na taką aktywność. Dla większości osób morsowanie jest bezpieczne, ale istnieją schorzenia, przy których może stanowić ryzyko. W takich przypadkach zalecana jest wcześniejsza konsultacja z lekarzem.

• Choroby układu sercowo-naczyniowego:
  • choroba wieńcowa,
  • niewydolność serca,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • przebyte zawały mięśnia sercowego,
  • niekontrolowane nadciśnienie tętnicze.
    Ekstremalne zimno powoduje nagłe skurcze naczyń krwionośnych i zwiększa obciążenie serca, co w tych przypadkach może być groźne.
• Choroby neurologiczne:
  • padaczka (ryzyko napadu w wodzie),
  • neuropatie i inne zaburzenia czucia (mogą utrudnić prawidłową ocenę reakcji ciała na zimno).
• Choroby dermatologiczne i stany skórne:
  • otwarte rany,
  • aktywne infekcje skórne,
  • ciężkie odmrożenia w wywiadzie.
• Stany szczególne:
  • ciąża (brak badań potwierdzających bezpieczeństwo; ryzyko skurczów macicy),
  • okres połogu,
  • świeże urazy i operacje.
• Inne schorzenia przewlekłe:
  • ciężka niedoczynność lub nadczynność tarczycy,
  • nieuregulowana cukrzyca,
  • choroby psychiczne związane z utratą świadomości lub kontroli nad ciałem,
  • choroby płuc (np. ciężka astma oskrzelowa, POChP w zaawansowanym stadium).

U osób zdrowych zimne kąpiele mogą przynieść liczne korzyści:

• poprawę odporności,
• lepsze krążenie i ukrwienie skóry,
• wsparcie regeneracji po wysiłku,
• poprawę samopoczucia i redukcję stresu,
• zwiększenie tolerancji na zimno,
• poznanie pozytywnych, radośnie nastawionych do życia ludzi.

Podstawowy zestaw:

• karimatę lub ręcznik do przebierania,
• ręcznik do wytarcia,
• luźne ubrania i bieliznę na zmianę,
• pozytywne nastawienie.

Jeśli planujesz morsować indywidalnie, nie grupowo:

• telefon (aby zadzwonić po pomoc)
• osoba towarzysząca do wspólnej kąpieli (nie musi wchodzić do wody).

Opcjonalnie możesz zabrać:

• buty neoprenowe,
• czapkę i rękawiczki,
• klapki basenowe (czyste stopy po wyjściu z wody i przejściu na miejsce przebierania się)
• termos z herbatą,
• siekiera (jeśli jest lód, trzeba zrobić przerębel),
• czołówka (jeśli morsujesz po zmroku).

W większości poradników o morsowaniu przeczytasz, że rozgrzewka jest absolutnie konieczna. Tymczasem praktyka pokazuje coś innego – rozgrzewka wcale nie jest niezbędna z fizjologicznego punktu widzenia.

Dlaczego rozgrzewka nie ma sensu fizjologicznego?
Logika jest prosta: wejście do zimnej wody powoduje zwężenie naczyń krwionośnych. Rozgrzewka natomiast powoduje ich rozszerzenie. Czy ma sens rozszerzać naczynia tylko po to, aby za chwilę gwałtownie je zwęzić?

Jak zauważa Krzysztof Gajewski, rekordzista świata w zimnym pływaniu: „Morsowanie nie jest aż tak intensywnym wysiłkiem, żeby kwestia rozgrzewki miała tak duże znaczenie. Róbcie to tak, żeby sprawiało wam to przyjemność!„

Organizm sam się przygotowuje
Wystarczy prosty test: stań przez chwilę gołymi stopami na zimnej ziemi przed wejściem do wody. Już ta minimalna ekspozycja na zimno uruchamia mechanizmy obronne organizmu i przygotowuje go do większego bodźca. Ciało wie, co robić – nie potrzebuje rozgrzewki, aby zareagować odpowiednio.

Rozgrzewka ma znaczenie… psychiczne
Jeśli rozgrzewka ci pomaga, rób ją – ale tylko dlatego, że psychicznie łatwiej wejść do zimnej wody będąc rozgrzanym. To kwestia komfortu mentalnego, a nie fizycznej konieczności. Wielu doświadczonych morsów w ogóle rezygnuje z rozgrzewki i nic złego się nie dzieje.

Co naprawdę ma znaczenie?
Zamiast skupiać się na rozgrzewce, zwróć uwagę na czynniki, które faktycznie wpływają na jakość morsowania:
✓ Ilość i jakość snu – wyspany organizm radzi sobie z zimnem o wiele lepiej niż przemęczony
✓ Odpowiednie odżywienie – zbyt lekki lub zbyt ciężki posiłek przed morsowaniem to zły pomysł (znasz swój organizm, zjedz godzinę przed coś pożywnego),
✓ Tkanka tłuszczowa – co do zasady osoby szczuplejsze tracą ciepło szybciej. To sprawia, że krótszy czas w wodzie przynosi im ten sam efekt prozdrowotny, co osobie z większą tkanką tłuszczową spędzającej w wodzie więcej czasu.,
✓ Aktualne samopoczucie – jeśli masz „średni dzień”, lepiej odpuść tego dnia morsowanie

Pamiętaj: Jeśli czujesz, że rozgrzewka ci pomaga – super. Jeśli nie – też nie ma problemu. Najważniejsze to słuchać swojego organizmu i nie traktować morsowania jako sportu wymagającego sztywnych reguł.

• wzmacnia odporność,
• przyspiesza regenerację,
• poprawia krążenie i ukrwienie skóry,
• wspiera układ sercowo-naczyniowy,
• poprawia nastrój i jakość snu,
• pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej,
• redukuje stany zapalne,
• daje możliwość poznania pozytywnie zakręconych ludzi.

• zdrowa dieta,
• odpowiednia ilość snu (ok. 8 h),
• aktywność fizyczna,
• suplementacja (witamina D, Omega-3).